Grasaren? Check het nu!
Grasaren zijn de zaden van gras en komen in de zomer veel voor. Ze kunnen makkelijk vast komen te zitten in de vacht, neus, oren, ogen of huid van uw huisdier. Dit kan pijn doen en zelfs gevaarlijk zijn. Controleer uw dier in de zomer daarom na iedere wandeling goed op grasaren. Neem bij twijfel contact op met de dierenarts.
In het kort
In de zomer zijn er veel grasaren. Dit zijn zaden van gras. Ze worden ook wel 'kruipers' genoemd. Grasaren kunnen vervelende problemen geven bij uw huisdier.
Vooral honden, maar ook katten en andere dieren, kunnen er last van krijgen. Een grasaar heeft weerhaakjes. Daardoor kan hij maar één kant op bewegen. Komt de grasaar in de neus, het oor, oog of onder de huid? Dan gaat hij steeds dieper het lichaam in. Hij komt er niet vanzelf uit. Dit kan uw dier erg ziek maken.
De klachten hangen af van waar de grasaar zit. Uw dier kan gaan niezen of een bloedneus krijgen. Of hij krabt veel aan een oor, schudt met zijn kop, of houdt zijn kop scheef. Ook een rood en pijnlijk oog komt voor. Verder kunt u kreupelheid of een dikke, zere plek op de huid zien. Sommige dieren gaan janken, piepen of miauwen van de pijn.
Denkt u dat uw dier een grasaar heeft? Of denkt de dierenarts dat? Wacht dan niet te lang. Hoe eerder er wordt ingegrepen, hoe beter. Anders kan uw dier meer pijn krijgen of zelfs blijvende schade.
Vindt u een grasaar in de vacht? Haal hem dan voorzichtig weg. Let op: er mogen geen stukjes achterblijven. Dit kan een ontsteking geven. Zit de grasaar op een moeilijke plek? Zit hij vast? Of laat uw dier het niet toe dat u de grasaar weghaalt? Ga dan naar de dierenarts.
Grasaren in een oor, oog, neus of tussen de tenen kan de dierenarts vaak met een tangetje weghalen. Is de grasaar dieper het lichaam in gegaan? Dan kan een (kleine) operatie nodig zijn. Soms moet het dier onder (lichte) narcose om de grasaar te vinden en te verwijderen.
Voorkomen is beter dan genezen. Loop liever niet in hoog gras, vooral niet als het gras bloeit. Heeft uw dier een lange vacht? Dan kan het slim zijn om die te (laten) trimmen. Borstel uw dier ook regelmatig. Controleer na elke wandeling op grasaren. Let daarbij vooral op de neus, oren, ogen en poten.
Wat zijn grasaren?
Wanneer wild gras tot bloei komt, ontstaan er grasaren. Grasaren zijn de zaden van het gras. Deze aren worden het meest gezien in de periode van juni tot en met augustus/september. Eerst zijn ze groen, maar wanneer ze uitdrogen krijgen ze een gele kleur en vallen ze uit elkaar in losse zaden.
Waarom zijn grasaren een probleem?
Vooral honden, maar ook katten en andere dieren kunnen last krijgen van grasaren. Grasaren hebben weerhaakjes, waardoor ze makkelijk overal blijven haken, zo ook in de vacht van een dier. Door die weerhaakjes kunnen ze zich maar één kant op bewegen. Komen ze in een neus, oor, oog of onder de huid terecht – vaak tussen tenen, in oksels of in liezen – dan verdwijnen ze niet vanzelf. Ze dringen steeds dieper het lichaam in en worden daarom ook wel ‘kruipers’ genoemd. Ze kunnen zorgen voor chronische infecties en voor grote schade aan organen. Een dier kan er dan ook erg ziek van worden.
Van welke grassoorten?
Verschillende grassoorten kunnen grasaren produceren. Niet elke grasaar is echter even gevaarlijk.
Het kruipertje (Hordeum murinum) is in Nederland een van de belangrijkste grassoorten om rekening mee te houden (zie afbeelding). Deze grasaren zijn scherp, kunnen maar één kant op bewegen en dringen diep door in bijvoorbeeld oren, neus of huid. Eenmaal in het lichaam kunnen deze grasaren grote afstanden afleggen. Het kruipertje komt veel voor in stedelijke gebieden, tussen tegels en in bermen.
Afb. Het kruipertje (Hordeum murinum) is een van de bekendste en veelvoorkomende grasaren die in de maanden juni tot en met augustus/september voor grote problemen bij huisdieren zorgt.
Andere grassen die in Nederland voor gevaarlijke grasaren kunnen zorgen zijn bijvoorbeeld:
- Veldbeemdgras (Poa pratensis)
- Kornoeven / cheatgrass (Bromus tectorum)
- Gele mil / geelrode naaldaar (Setaria glauca / Setaria pumila)
- Roodzwenkgras (Festuca rubra)
De grasaren van andere grassoorten (zoals veldkort, witbol en ruwbeemdgras) zijn meestal minder scherp en dringen minder diep door. Ze zorgen daarom minder vaak voor problemen bij huisdieren.
Waar zijn grasaren te vinden?
Grasaren groeien niet alleen in natuurgebieden, weilanden en graslanden. Ze komen ook veel voor in bermen, tuinen, tussen stoeptegels en rond de stammen van bomen in de stad (zie afbeelding). Ook een kort rondje door de wijk kan bij uw huisdier in de zomer dus al voor problemen met grasaren zorgen.
Afb. Grasaren komen ook gewoon in steden voor, bijvoorbeeld rondom de stam van een boom.
Grasaren in de neus
Krijgt uw dier een grasaar in zijn neus, dan zal hij niezen en proesten. Ook kan hij aan zijn neus krabben of met zijn neus overal tegenaan schuren. Soms ontstaat er een bloedneus (vaak alleen aan de kant waar de grasaar zit). Dankzij de weerhaken kan een grasaar maar één kant op bewegen en kruipt hij steeds verder de neusholte in. Uiteindelijk kan hij zelfs in de hersenen terechtkomen! Daarom is het belangrijk dat een grasaar snel en volledig wordt verwijderd.
Uw dierenarts kan de grasaar met een speciaal tangetje proberen te pakken. Als dat niet lukt, zal uw dier onder (lichte) narcose moeten om de grasaar te verwijderen.
Grasaren in het oor
Een grasaar kan ook in het oor terecht komen en steeds dieper de gehoorgang in kruipen. In een poging om van het irritante en/of pijnlijke gevoel in zijn oor af te komen, zal uw dier met zijn kop schudden en met zijn oren klapperen. Ook kan hij met zijn kop tegen andere dingen aanwrijven of aan zijn oren krabben.
Het grootste risico lopen dieren met grote hangoren en veel haar (zoals spaniels). Die lange, harige oren werken als een magneet voor grasaren, dus regelmatige controle is echt belangrijk!
Als de grasaar niet op tijd verwijderd wordt, zal hij steeds verder de gehoorgang in kruipen. Uiteindelijk kan hij zelfs het trommelvlies doorprikken en in het middenoor terechtkomen (en via de buis van Eustachius soms zelfs in de keel).
Ga niet zelf proberen een grasaar uit de gehoorgang te halen, maar ga daarvoor naar een dierenarts. Deze zal proberen de grasaar met een speciale tang te verwijderen. In sommige gevallen is het nodig om uw dier onder lichte narcose te brengen om de grasaar te kunnen verwijderen.
Grasaren in het oog
Als een (stukje van de) grasaar in het oog terecht is gekomen, dan heeft uw dier echt pijn. Hij zal zijn oog dichtknijpen en misschien wrijft hij met zijn kop overal langs en/of met zijn poot langs zijn oog. Verder kan zijn oog rood en gezwollen zijn.
Is dit het geval, ga dan direct naar de dierenarts! Een grasaar kan het oog namelijk flink beschadigen. Als er niet snel een juiste behandeling wordt gestart, dan kan het oog uiteindelijk zelfs verloren gaan.
Grasaren in de poot / in de huid
Als grasaren scherp genoeg zijn, dan kunnen ze gemakkelijk de huid binnendringen. Een bekend probleem is dat grasaren tussen de tenen van een dier gaan zitten. De stekels prikken door de huid heen en de weerhaken zorgen ervoor dat de grasaar niet meer vanzelf loskomt. De grasaar kan zich vervolgens ook onderhuids door de poot gaan verplaatsen.
Ook op andere plaatsen, zoals de oksels en de liezen, kan een grasaar in de vacht vast komen te zitten en uiteindelijk door de huid prikken. Een grasaar zorgt voor irritatie en pijn. Dieren met een grasaar in de huid zullen daarom vaak heftig gaan likken, bijten of krabben aan de plek van een grasaar. Zit de grasaar in een ondervoetje, dan loopt het dier meestal kreupel / mank. Een binnengedrongen grasaar kan uiteindelijk ook tot ontstekingen en infecties leiden, al dan niet met een abces (een met pus gevulde bult).
Ziet u een grasaar op de vacht of tussen de tenen zitten? Dan kunt u deze zelf voorzichtig proberen te verwijderen. Let op dat er geen stukjes grasaar in de huid blijven zitten, zoals de weerhaakjes. Is dat wel het geval, pak deze weerhaken dan zo dicht mogelijk bij de huid vast en trek ze er voorzichtig uit. Lukt dit niet, ga dan naar de dierenarts om de stekels daar te laten verwijderen.
Grasaren op andere nare plekken
Grasaren kunnen overal terecht komen in en op uw dier. Niet alleen op eerder genoemde veelvoorkomende plaatsen, maar ook op andere plaatsen. Bijvoorbeeld in de longen, borstholte, buikholte, urineblaas of in het ruggenmerg. Ze kunnen daar voor veel schade zorgen bij uw dier en verschillende klachten geven. Op deze plaatsen zijn ze niet altijd even makkelijk op te sporen. Ook kunnen ze lastig zijn om te verwijderen.
Niet altijd even makkelijk te ontdekken
Een grasaar in de neus, in het oor of in een oog wordt vaak snel ontdekt, zeker door een dierenarts. Maar heeft een grasaar zich helemaal een weg gebaand naar een totaal andere plaats, dan kan het best lastig zijn om het probleem op te sporen.
Het kan daarom nodig zijn om aanvullende beeldvorming te doen, zoals endoscopie (met een cameraatje naar binnen kijken), echoscopie (zoals een echo van de borstkas, buik of dikte in de huid) of een CT-scan.
Voorkomen van grasaren is beter dan genezen
Probeer te voorkomen dat uw dier op plaatsen met gevaarlijke grasaren loopt. Vermijd in de zomer en begin van de herfst daarom het liefst bermen en velden met hoge grassen. Controleer honden altijd na afloop van een wandeling, en katten die buiten komen liefst ook dagelijks. Kijk vooral goed tussen de tenen, bij de oksels en liezen en rond de neus, oren en ogen.
Verwijder eventueel aanwezige grasaren direct uit de vacht. Ziet u stukjes grasaar die u niet verwijderd krijgt? Of krijgt uw dier klachten, zoals niezen, kopschudden, knijpen met zijn oog, mank lopen of overmatig likken aan een plek? Wacht dan niet af, maar neem direct contact op met een dierenarts.
Door snel te reageren zijn de grasaren door de dierenarts vaak nog relatief makkelijk te verwijderen. Hoe langer u wacht, hoe meer schade er kan ontstaan en hoe moeilijker de grasaar te verwijderen is.
